Khi bàn về cái đẹp người ta thường nói “ Nhất dáng, nhì da”. Nói như vậy cũng đủ để biết vai trò của da quan trọng thế nào. Bên cạnh phương diện thẩm mỹ như mọi người thường nghĩ, một làn da đẹp còn là biểu hiện của một sức khỏe tốt. Da trẻ em mỏng manh và sức đề kháng còn yếu nên rất dễ tổn thương trong lúc trẻ chơi đùa hay do giữ vệ sinh và chăm sóc không đúng cách. Hầu hết những vấn đề da của trẻ đều nhẹ và dễ điều trị nhưng đôi khi là dấu hiệu của một bệnh lý nguy hiểm cần phải được xử trí tích cực
1.Bớt sắc tố
Khi vừa được sinh ra, một số trẻ có những bớt màu tím nhạt với kích thước khác nhau thường tập trung chủ yếu ở vùng lưng và mông do sự ứ đọng của các tế bào sắc tố. Những bớt này không liên quan đến vấn đề sức khỏe và thường sẽ biến mất một thời gian ngắn sau đó.
Khoảng 10% trẻ được sinh ra có một hay nhiều bớt da có màu sắc khác thường hơn so với vùng da khác. Những bớt này thường nhạt màu dần sau vài tuần đến vài tháng sau sinh. Hầu hết các trường hợp bớt thường biến mất trong năm đầu tiên.
Bớt sắc tố Mụn đầu trắng
2. Mụn đầu trắng
Những mụn này được hình thành ngay từ khi bé còn nằm trong bụng mẹ do sự bít tắc của các tuyến tiết nhầy. Những mụn này tập trung chủ yếu ở vùng mũi và hai bên má trong vài tuần rồi biến mất mà không cần thiết phải điều trị gì.
3. Da khô và có mảng bong tróc:
Nếu đứa trẻ được sinh ra muộn vài ngày so với bình thường, da bé có thể khô và có những mảng biểu bì nhỏ bong tróc. Điều này cũng không có gì phải lo lắng vì những thành phần của cấu trúc da bên dưới hoàn toàn bình thường và trẻ sẽ có làn da mểm mại trở lại sau vài tuần vì vậy chỉ cần đưa bé đến bác sĩ khi tình trạng da khô và bong tróc kéo dài.
4. Rôm sẩy:
Rôm sẩy là những mảng mụn nhỏ có màu hồng hơi cứng thường xuất hiện ở vùng cổ, lưng của những bé có nhiều mô hôi vào mùa nóng do sự bít tắc của tuyến mồ hôi. Nên cho bé ở phòng mát mẻ, mặc áo quần dễ thoát mồ hôi, tắm bằng dung dịch Lactacyd hay nước chè xanh.
Rôm sảy Chàm sữa
5. Chàm sữa:
Thường xảy ra ở những trẻ có cha mẹ hay người thân có vấn đề về dị ứng như hen suyển, viêm mũi dị ứng, chàm …Ban đầu, chàm sữa là những mụn nhỏ li ti có màu trắng xuất hiện ở vùng mặt. Các mụn này sẽ nhanh chóng vỡ ra tạo thành vùng da có màu đỏ, rĩ dịch vàng, có vảy và rất ngứa. Chàm sữa thường bắt đầu xuất hiện khi trẻ 3 tháng tuổi, thường hay tái phát nhiều đợt trước khi hết hẳn khi bé được 2 tuổi.
Mặc dù không gây nguy hiểm nhưng một số bé vẫn phải dùng thuốc đặc hiệu để điều trị trong trường hợp nặng gây kích thích ngứa ngáy, khó chịu hay nhiễm trùng.
6. Da “ cứt trâu”:
Trong những tháng đầu đời, da trẻ phát triển khá nhanh và tiết nhiều chất nhờn. Khi các tế bào da này bị đóng vón lại sẽ tạo thành những mảng vẩy nhìn giống như “ cứt trâu” thường tập trung chủ yếu ở vùng đầu, lông mày, mi mắt, khóe mũi, vùng da sau tai. Mặc dù da “ cứt trâu” có thể làm bé hơi khó nhìn nhưng chẳng có gì phải lo lắng vì tình trạng này không ảnh hưởng đến sức khỏe và sẽ hết khi trẻ được 1-2 tuổi. Không nên dùng tay để bóc những lớp vẩy này vì có thể làm tổn thương lớp da bên dưới làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Lớp “cứt trâu” có thể làm mỏng thật nhẹ nhàng bằng cách thoa một lớp vaseline lên vùng da đầu của trẻ trước khi tắm 30 phút sau đó dùng nước chanh pha loãng để gội đầu cho trẻ.
7. Da “cháy” nắng:
Ánh sáng mặt trời đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ. Nếu sinh đủ tháng và không có vấn đề gì về sức khỏe trẻ có thể được cho tắm nắng sau 3 ngày tuổi. Tuy nhiên nếu không được tắm nắng đúng cách trẻ có thể bị “cháy” nắng. Lúc này da trẻ sẽ ửng đỏ và rất. Trong trường hợp nhẹ có thể dùng khăn nhúng nước mát đắp lên vùng da bị phỏng nắng vài lần mỗi ngày. Hãy đưa trẻ đến bệnh viện khi da bị cháy nắng trầm trọng hay phồng rộp.
8. Hăm tã:
Vùng da quấn tã bị đỏ, nổi sẩn và mụn nước do nhạy cảm khi tiếp xúc với tã, nước tiểu, phân hay bột giặt ngấm trong tã. Đôi khi hăm tã còn do nấm hay một số vi sinh vật khác. Để hạn chế tình trạng hăm tã cần chọn loại tã có kích thước phù hợp với lứa tuổi và cân nặng của trẻ, chỉ cho trẻ quấn tã khi thật sự cần thiết. Khi trẻ bị hăm nên tắm cho trẻ bằng nước ấm với dung dịch xà bông có tính sát khuẩn nhẹ, tránh chà xát lên vùng da bị tổn thương và nhớ lau khô người trẻ trước khi quấn tã.
9. Chốc lây:
Ban đầu vùng da bị nhiễm trùng sẽ xuất hiện bóng nước có hình tròn dẹt.Bóng nước này sẽ hóa đục dần rồi vỡ ra và đóng vẩy vài giờ sau đó. Chốc có thể lây từ vùng da này sang vùng da khác và lây từ người này sang người khác. Tùy theo mức độ mà việc điều trị có thể phải dùng thuốc uống, thuốc thoa hay cả hai.
10. Nhọt da:
Nhọt da thường gặp ở những đứa trẻ thích ăn ngọt, sống ở những nơi đông đúc, chật hẹp, điều kiện vệ sinh kém. Nhọt hình thành là do tình trạng viêm toàn bộ nang lông và cấu trúc lân cận do bị nhiễm vi khuẩn gây bệnh. Đầu tiên vùng da bị nhọt sưng đỏ lên, nóng, đau rồi vỡ ra rồi chảy mủ và hình thành sẹo. Hầu hết các trường hợp đều phải dùng kháng sinh và phải rạch dẫn lưu mủ khi cần thiết. Vì vậy hãy đưa bé đến bệnh viện để bác sĩ khám và điều trị thích hợp.
Nhọt da Ghẻ
10. Ghẻ:
Là một bệnh lây lan gây ra bởi ký sinh trùng Sarcopte Scabiei, ghẻ đặc trưng bởi những mụn nước thường gây ngứa nhiều vào ban đêm tập trung ở kẽ ngón tay, ngón chân, bụng và bộ phận sinh dục.Hãy nghĩ đến khả năng bé bị ghẻ nếu bạn bè hoặc những người thân trong gia đình của bé cũng có những triệu chứng tương tự. Ghẻ có thể được điều trị triệt để bằng cách thoa thuốc đặc hiệu. Tuy nhiên để đạt hiệu quả nhanh chóng và hạn chế lây lan cần phải tắm rữa cho bé sạch sẽ, thường xuyên phơi giặt ra giường, mền gối và phơi nệm ngoài nắng để loại bỏ ký sinh trùng gây bệnh.
11. Mụn cóc:
Trẻ có thể bị lây bệnh do tiếp xúc với người bị nhiễm Papiloma virus. Mụn cóc là những nốt sần sùi, thô ráp,thường có cuống nổi lên trên bế mặt của da ở ngón tay, ngón chân. Mụn cóc không gây ngứa và không ảnh hưởng đến sức khỏe mà chỉ làm bé trông có vẻ khó nhìn và không sạch sẽ. Tùy theo mức độ mà có thể thoa thuốc hay dùng laser để cắt bỏ.
12. Nấm da:
Có nhiều loại nấm gây bệnh trên da. Tùy theo từng tác nhân gây bệnh mà biểu hiện sẽ khác nhau như xuất hiện những đốm da có màu sắc bất thường so với những vùng da khác hay vùng da bệnh đỏ, sần sùi, có bợn trắng, thường gây ngứa rất nhiều nhất là mỗi khi đưa trẻ ra nắng và trẻ đổ mồ hôi nhiều. Bé sẽ có khả năng rụng tóc cao khi bị nấm da đầu. Nấm có thể được điều trị bằng cách thoa thuốc hay uống thuốc kháng nấm tùy theo tình trạng bệnh và sức khỏe của trẻ.
Tác giả: ThS. BS Phạm Đình Nguyên